YANGIN SÖNDÜRME UÇAKLARI NEDEN KULLANILMIYOR
11 Adet M-18 Dromader Uçağı ???
Türk Hava Kurumu’na ait yangın söndürme uçağı filosunda 1985 yılından beri mevcut tek motorlu 11 adet M-18 Dromader uçaklarının 2012 yılı sonunda Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü’nün (SHGM) yaptığı denetlemeler sırasında bulduğu çok sayıda aksaklık nedeniyle Kurumun bakım yetkileri askıya alınınca yerde kaldı ve bir daha havalanamayarak Kasım 2014’ tarihinde emekli edildi. Oysa bu tek pilotlu uçaklar sarp arazilerdeki hareket kabiliyetleri ve helikopterlerin ulaşamadığı yangın alanlarına rekor sürede müdahaleleriyle ün kazanmışlardı.
Kokpit.aero‘nun geçtiği bir haberde ;
“Türk Hava Kurumu’na ait yangın söndürme uçağı filosunda tek motorlu M-18 Dromader uçaklarının ayrı bir yeri vardı. Bu uçaklar çeşitli bölgelerde yazın yangın nöbeti tutar, hızları sayesinde çıkan yangınlara ilk darbeyi vururdu. Bu uçaklarda pilot olarak ömrü tek tekerlekli zirai ilaçlama uçaklarında geçmiş tecrübeli pilotlar görev alırdı.
Bir gün, Ankara Etimesgut’ta Dromader uçaklarının yedek parçalarının olduğu depo Türk Hava Kurumu Üniversitesi’ne depo yaptırılmak üzere boşaltıldı. Tüm parçaların kayıtları kayboldu. Ekonomik darboğazdaki THK, imalatçı Polonyalı PZL şirketinden teknik ekip getirtemedi ve uçaklar durup dururken emekli ayrılmak zorunda kaldı. Orman yangınlarına karşı savaşta önemli bir değer yok pahasına elden gitti… Uçaklar hurdaya çıktı.”
Yani bu uçaklar aslında envanterde yoktu 2014 yılında yaşanan aksaklıklardan dolayı emekli edilmişlerdi
9 Adet Canadair CL-215 tipi Yangın Söndürme Uçağı
THK envanterinde 9 adet Kanada merkezli Bombardier şirketi üretimi Canadair CL-215 tipi yangın söndürme uçağı bulunuyor. En eskisi 1969, en yenisi ise 1989 yıllarında üretilen THK’nın bu uçakları, 2009–2011 yılları arasında ikinci el olarak tedarik edildi. Bu uçaklar hem yurt içinde hem de yurt dışında birçok yangında aktif görev aldı.
Ancak bugüne gelen süreçte Tarım ve Orman Bakanlığı ile THK arasında çeşitli anlaşmazlıklar çıktı ve uçaklar atıl durumda kaldı.
”THK, 2009’dan itibaren CL-215 filosunu oluştururken Tarım ve Orman Bakanlığı’ndan bu yangınları söndürme karşılığında aldığı paraya istinaden kredi çekmiş ve bu uçakları filosuna katmıştı. Bakanlık ile THK, belli periyodlarla yangınla mücadelede uçakların kullanılması için sözleşme yapıyorlar. 2015’te ise son anlaşma yapılıyor ve 2018’e kadar sürüyor. 2018’de yeni bir sözleşme yapılacağı zaman THK, uçakların bakımının ağır olduğu, personel giderlerinin de fazlalaştığını söyleyerek daha yüksek miktarda bir teklif sundu. Fakat bakanlık, THK’nın istediği parayı vermedi. Sonuç olarak, 2018’den sonra 9 adet CL-215 uçağı havalanamadı. Parça eksikleri ve bakımları, bütçe eksikleri dolayısıyla yapılamadı ve uçaklar son 3 yılda kullanılamaz hale geldi. Şu anda bu uçakların 4 milyon dolar civarında bakım ihtiyacı olduğu hesaplanıyor. Bu bakımlar gerçekleştirilirse uçaklar birkaç ay içinde faal duruma geçirilebilir.”
Evet yıllarını Havacılıkta geçirmiş Yetkili aynen bu sözleri söyledi
Bu uçaklar Dünyada yangın ile savaşan en iyi uçaklar
Rusya ve Japonya da yangın uçakları üretiyor. Ama sadece yangınla mücadele için üretilen büyük uçak olarak dünya çapında 160’ın üzerinde bu uçaklardan kullanılıyor. CL-215’in yanı sıra CL-415 ve CL-515 modelleri de var. CL-215 uçaklar göl veya denizden suyu alarak yangına atabiliyor. Değişik tipte uçaklar da var. Mesela piste inip su doldurup atan uçaklar da var. CL-215 bu açıdan hızlı olmasıyla fark yaratıyor. Bu tip 5 tane uçak faal olsa arka arkaya müdahale ederek yangının etkisini hayli azaltabilir. Bu uçaklar yaşlandığı için motorların modifikasyonu ve gövdelerinin yenilenmesi de gündeme gelebilir.
THK bu uçakları 2018’e kadar ihale ile alıyordu , 2019 yılından itibaren ihale bir şekilde THK’ya verilmedi THK kullanılarak başka bir firma adı altında THK’nın imkanlarıyla yeni uçaklar alındı.
Bunlar Rus uçakları.
Yani Türkiye’deki düz zeminde yangın söndürebilen uçaklar. Oysa bizim uçaklarımız Türkiye coğrafyasına uygun, manevra kabiliyeti yüksek uçaklardı.
Devlet 2019 yılından sonra yaşanan yangın felaketlerine müdahalede yetersiz kalmıştır imkanlar seferber edilmemiştir vatandaş devletin kasten yangınlara müdahale etmek istemediğini düşünmektedir , Yanan bölgelerin imara açılması için İktidarın kasten Yangın Söndürme uçakları ve diğer ekipmanları kullanmadığı kullanmakta yetersiz kaldığını değerlendirmektedir.